Тынчтык орнотууда акын жазуучулардын орду

Акындар Кыргызстанда тынчтыкты орнотууда чоң роль ойноп, маданияттын, каада-салттын жана тарыхтын сакчысы, ошондой эле чыр-чатакты жөнгө салууда ортомчу катары кызмат кылышат. Алардын таасири жөн эле көркөм өнөрдүн чегинен ашат: акындар – коомдук ынтымакты жана биримдикти чыңдоочу элдин күчтүү үнү.

Тынчтыкты курууда акындардын ролунун кээ бир негизги аспектилери мына ушунда:

Маданий баалуулуктарды сактоо жана жеткирүү: Акындар өздөрүнүн чыгармалары аркылуу каада-салтты, үрп-адатты, адеп-ахлактык баалуулуктарды өткөрүп, Кыргызстандын маданий мурастарын сактоого салымын кошуп келишет. Алар өлкөнүн тарыхына жана маданиятына болгон урмат-сый менен жаштарды тарбиялоодо маанилүү роль ойнойт, бул иденттүүлүктүн бекемделишине жана маданий чыр-чатактын алдын алууга жардам берет.

Элдештирүү жана чыр-чатакты чечүү: Акындар көбүнчө жергиликтүү чыр-чатактарды чечүүдө ортомчу болуп, алардын таасирин жана бийлигин колдонушат. Алардын сөздөрү чатакташкан тараптарды жараштырып, коомдо ынтымакты калыбына келтире турган өзгөчө күчкө ээ.

Коомдук баарлашуу аянтчасы: Акындар өз чыгармаларында көп учурда актуалдуу коомдук жана саясий маселелерди козгоп, талкуу жана пикир алмашуу мейкиндигин түзүшөт. Бул конфликттердин алдын алуунун жана жарандык тынчтыкты чыңдоонун маанилүү элементи болуп саналган жалпы баалуулуктарды жана кызыкчылыктарды түшүнүүгө өбөлгө түзөт.

Ынтымак жана сабырдуулук идеяларын жайылтуу: Акындар өз чыгармаларын Кыргызстандагы түрдүү этностордун ортосундагы биримдик, сабырдуулук жана ынтымак идеяларын жайылтуу үчүн колдонушат. Алардын аткаруулары көп учурда өз ара урматтоонун жана чогуу жашоонун маанилүүлүгүн эскертип турат.

Позитивдүү өзгөрүүлөргө түрткү: Төкмө акындар өздөрүнүн чыгармалары аркылуу адамдарды адилеттикке, чынчылдыкка, бири-бирине жардам берүүгө чакырып, коомдун турмушуна активдүү катышууга шыктандырат. Бул коомдун ынтымактуу жана тынч болушуна өбөлгө түзөт.

Ошентип, төкмө акындар Кыргызстандагы тынчтыкты орнотууда өзгөчө жана маанилүү роль ойноп, маданий жана коомдук байланыштарды чыңдоо, чыр-чатактарды чечүү жана коомдогу тынчтыкты жана туруктуулукту орнотууга көмөктөшкөн жалпы баалуулуктарды жайылтуу үчүн сөз чеберчилигин колдонууда.

Кененирээк Жамааттык медианын Элсобол түз эфиринен акын Жылдызбек Төрөканов менен болгон маекте угуп, көрө аласыз.

************************************************************************************************************

Бул материал Бириккен Улуттар Уюмунун Тынчтык куруу фонду тарабынан каржыланган жана Жамааттык ЖМКлардын Бирлиги тарабынан ишке ашырылган БУУӨП менен ЮНЕСКОнун биргелешкен долбоорунун алкагында даярдалды. 

Айгерим Кубатбекова